Un selection de revistas e magazines professional que usava interlingua pro summarios. Colligite per Science Service, 1959

Le début scientific de
interlingua pro summarios

Esseva in le mundo scientific - specialmente le branca medical - que interlingua vermente se monstrava utile post su apparition in 1951. Le scientistas besoniava informationes international, e pro isto magazines introduceva summarios in interlingua del articulos. Ma anque in libros e in le mundo del musica le summarios in interlingua ha essite utile

Per Thomas Breinstrup

Le 1 de april 1953 comenciava le labor del Division Interlingua de "Science Service'', le successor del "International Auxiliary Language Association'', dissolvite le die avante como organisation post 29 annos de labor.

Le primari dominio de scopo pro interlingua esseva communication scientific. A isto contribueva specialmente le periodico "Science News Letter'', editate per Science Service e inviate a circa 50.000 lectores. Le labor consisteva primarimente in promover le uso de interlingua como secunde lingua redactional in publicationes scientific.

Le prime magazin, que traduceva omne summarios del autores in interlingua, esseva "Quarterly Bulletin of Sea View Hospital''. Le prime plus grande mensual esseva "Blood'' (januario 1954), le recognoscite revista american pro hematologia editate per The American Society of Hematology. Le prime magazin que non solmente tractava medicina esseva "Journal of Dental Medicine''. Ma anque "New York State Journal of Medicine" ha ab 1974 durante quasi dece annos publicate summarios in interlingua. In ultra esseva inseniate interlingua in le "Division of General Education'' in le Universitate Nove York.

Le triumpho in Washington

Le triumpho deveniva le Secunde Congresso Mundial de Cardiologia in Washington, septembre 1954. Le programma official del congresso contineva summarios de omne discursos, e iste summarios esseva solmente imprimite in duo linguas: anglese e interlingua. Si le summarios anglese potentialmente esseva accessibile pro 55% del specialistas cardiologic del mundo, alora le summarios in interlingua serviva pro attinger practicamente 100%. Isto esseva le prime ver carga pro interlingua. Il habeva circa 300 discursos in forma summari in le programma conferential, cata summario de 250-300 parolas. Post le fin successose de iste carga interlingua esseva establite como un instrumento functionante pro communication international. Su uso futur non plus poteva esser describite como provisori o tentative.

Al Tertie Congresso Mundial de Psychiatria in Canada le 4-10 de junio 1961 le linguas de presentation esseva anglese, francese, germano o espaniol. Ma le "Summarios del autor" in le programma esseva imprimite in le lingua del autor e in un traduction in interlingua, fornite per le Interlingua Division de Science Service.

"Le publication del Programma del Tertie Congresso Mundial de Psychiatria in "le lingua del autor plus interlingua" in vice de in "tote le linguas permittite al congresso" reduceva le numero de traductiones de tres a un. Le servicio potential de interlingua in futur congressos international va crescer proque linguas additional va demandar recognition proque contributiones internationalmente significante ha essite facite in illos," scribeva Alexander Gode, in chef del traductiones, in su "nota del traductor" del duo grande libros con in total 893 paginas A5, que esseva publicate con le summarios.

Le american Science Service esseva establite in 1921 como un instituto pro popularisar le scientia e con delegatos ab importante institutiones scientific como le Academia National de Scientia, le Consilio National de Recerca e le Association American pro le Avantiamento de Scientia. Science Service claudeva con le morte del gerente Watson Davis in 1966. Esseva Watson Davis qui dava a interlingua le chance ab initio pro provar le valor del lingua in international communication scientific.

Summarios in libros - plus o minus secrete

Summarios in interlingua anque ha essite publicate in libros professionalmente editate como un adjuta de orientation al personas, qui non cognosce le lingua del libro. 

Ja in 1956, le Instituto Geodetic in Copenhagen, Danmark, usava interlingua pro summarios, i.a. in le "Communication no. 31" de T. Krarup e Bjarner Svejgaard super un methodo pro operation con matrices per equipamento pro cartas perforate. Le communication de 31 paginas contine un pagina con summarios in anglese e in interlingua. (Clicca al copertura pro vider paginas del reporto.)

Le reporto del Instituto Demographic del Universitate de Göteborg in Svedia, "The Reindeer-farming population in Sweden" (Le population cultivante renes in Svedia), sub redaction de professor Hannes Hyrenius es un exemplo del uso de summarios in interlingua. Le reporto in anglese es in se un condensation de un studio in svedese, ma le Instituto Demographic ha augmentate le circulo de lectores per adder un summario in interlingua, lo que es mentionate ja al copertura. (Clicca al copertura pro vider paginas del reporto.)

Typicamente, le summario in interlingua consiste de un pagina que summarisa tote le contento del libro. Multe autores ha desirate le "effecto de surprisa" del lectores e assi con intention non ha indicate le lingua del summario. Assi le lectores poteva esser surprendite de comprender le texto sin saper le lingua - e isto ha causate reactiones positive e curiose al autor. Le libro "Søstrenes Slot" (Le castello del sorores, 141 paginas, Hernov, 1990, ISBN 87-590-2150-0) super le castello danese Hvidøre, scribite per Hans Neerbek, es un tal exemplo. Alteres como Hermenegildo de la Campa, professor al Universitate de Granada in Espania, indica clarmente "Summario in interlingua" in su multe libros publicate per le universitate. Dr. Henryk Gaertner de Cracovia in Polonia ja in le 1960s publicata su libro de 528 paginas con 60 illustrationes super le sanguine e con summarios in interlingua (editor: IIIe Clinica del maladias interne, Cracovia).

Musica (e interlingua) es le lingua mundial

Alcuno ha dicite que musica es le lingua mundial. Ma interlingua pote certo anque ci esser un adjuta.

Le svedese casa editorial de musica, Musica Rediviva, es dirigite per le copula Satoko Fujimoto-Berger e Sven Berger, ambes usatores active de interlingua e expertos de instrumentos del medievo. Musica Rediviva ha publicate un longe serie de discos compacte con musica medieval, jocate sur instrumentos original. Accompaniante le musica es un quadernetto con explicationes e narrationes del musica. Iste textos es presentate anque in interlingua.

Partialmente basate sur un articulo publicate in Panorama, novembre-decembre 1991  

Revidite: 2016-08-21

Redaction: Th. Breinstrup, Ingvar Stenström e Jesper Olsson
Copyright © 2001-2016 Union Mundial pro Interlingua